اولین ساختمانهای ساخته شده توسط بشر، پناهگاه های اولیه ساخته شده از سنگ ، چوب ، پوست حیوانات و سایر مواد طبیعی بودند. آن سازه ها به ندرت شبیه به ساختمان های عظیم فولادی و شیشه ای امروزی بودند. به طور کلی هدف از ساخت چنین سازه های چه در گذشته و چه در زمان حال،  آرامش و راحتی افراد داخل ساختمان است. ساختمان های امروزه به طور کلی از سازه های سخت نظیر سیمان، بتن و همچنین سیستم های پیشرفته و تکنولوژی تشکیل شده اند. تمامی مولفه های به کار رفته در ساختمان های امروزی هر روز در حال توسعه می باشند. سازنده های ساختمان هوشمند می توانند ساختمان خود را به سیستم های خودکار روشنایی، ابزارهای امنیتی، گرمایش خودکار، تهویه مطبوع و … مجهز کند. دامنه ی انتخاب و تجهیز کردن ساختمان به قدری بالاست که گویی در حال جمع آوری یک سیستم پیشرفته-سرگرمی خانگی می باشید.

دلایل استفاده از مدیریت هوشمند در ساختمان هوشمند

اکثر ساختمان های بزرگ برای تأمین خدماتی مانند تشخیص حریق، اطفاء حریق، صرفه جویی در انرژی برق، صرفه جویی در مصرف سوخت های فسیلی، دوربین های مداربسته، مدیریت تهویه مطبوع و … با شرکت های مختلفی وارد مذاکره می شوند. تعدد پیمانکار باعث تحمیل هزینه های سربار بسیاری می گردد که از جمله آن سیم کشی های متعدد برای سیستم های مختلف و نیاز به افراد با تخصص های مختلف برای راهبری این سیستم ها می باشد. یکپارچگی در سیستم مدیریت هوشمند  در ساختمان هوشمند بسیاری از معایب ذکر شده را رفع می نماید، هزینه ها را کاهش می دهد و بازدهی را بیشتر می نماید. همچنین هزینه های نگهداری و رفع عیب سیستم های یکپارچه بسیار کمتر می باشد.

امکانات کلی استفاده از سیستم مدیریت در ساختمان هوشمند

مدیریت هوشمند ساختمان مزایای بیشماری دارد که در ادامه بررسی می کنیم:

مدیریت امنیت ساختمان

هر واحد در ساختمان هوشمند به صورت مستقل مجهز به یک کنترل کننده محلی می باشد که کنترل ورود و خروج را توسط سیستم تشخیص هویت دیجیتالی (کارت مغناطیسی و یا کد دیجیتال) انجام داده و از کسانی که به واحد وارد می شوند، رمز عبور دریافت می نماید. در صورتیکه رمز عبور درست بود، عبور و مرور به واحد به صورت نرمال ادامه پیدا می کند تا اینکه واحد تخلیه گشته و اعلام خروج شود، که معمولا در انتهای ساعت کاری می باشد.

در این صورت نفر اولی که دوباره وارد می شود باید رمز ورود خود را وارد نماید. در صورتیکه رمز عبور وارد شده اشتباه بود، سیستم از طریق شبکه محلی به نرم افزار مرکزی اطلاع داده و آژیر خطر به صدا در می آید. همچنین نرم افزار اتاق کنترل، بر روی نقشه ساختمان هوشمند، محل دقیق مشکل را نمایش می دهد. در ضمن در صورت نیاز با پلیس تماس گرفته شده و نیز فیلم تصاویر محل مشکل نیز در اتاق کنترل نمایش داده شده و ذخیره می گردد.

مدیریت اتفاقات خاص

در هنگام بروز اتفاقات خاص مانند حمله های قلبی، زورگیری و به طور کلی احساس خطر، هر کنترل کننده محلی مجهز به کلید اعلام خطر بوده که با فشردن آن، آژیر خطر به صدا درآمده و نرم افزار مرکزی با خبر می شود.در صورت نیاز با پلیس یا آتش نشانی تماس گرفته شده و تصویر مربوط به واقعه در اتاق کنترل نمایش داده شده و ذخیره می گردد. توسط نرم افزار کنترل مرکزی و بر روی نقشه ساختمان هوشمند، محل دقیق اعلام خطر مشخص می گردد و روی صفحه مانیتور اصلی نشان داده می شود.

مدیریت حریق

در مدیریت حریق در ساختمان هوشمند، تشخیص به موقع حریق و محل اصلی بروز آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در کلیه واحدها بستگی به نوع کاربری واحد، حسگرهایی مربوط به تشخیص دود و حرارت نصب شده که به کنترل کننده محلی آن واحد متصل می باشد. در صورتیکه هر گونه دودی که نشانگر آتش سوزی باشد، و یا حرارتی که نشانگر حریق است، احساس شود، کنترل کننده محلی آژیری پخش می نماید که نشانگر وقوع حریق می باشد و به نرم افزار مرکزی هم اطلاع می دهد. با آتش نشانی و صاحب واحد تماس گرفته شده و اطلاع رسانی لازم انجام می گردد. تصاویر صحنه حریق نمایش داده شده و ذخیره می گردد.

بر روی مانیتور اصلی نیز محل دقیق وقوع حادثه روی نقشه ساختمان هوشمند نمایش داده شده و مشخص می گردد. در صورتیکه آن واحد مجهز به تجهیزات اطفاء حریق باشد و سیستم بر روی کنترل خودکار قرار داشته باشد و یا دستوری از اتاق کنترل دریافت نماید، اطفاء حریق به صورت خودکار انجام و آب پاشها و کپسولهای خودکار منطقه آتش به کار می افتد.

مدیریت دوربین های مدار بسته

در هر واحدی که احساس گردد نیاز به کنترل از طریق دوربین باشد، یک یا چند دوربین مدار بسته تحت شبکه نصب می گردد که امکان چرخش و بزرگنمایی نیز می تواند داشته باشد. هر صاحب واحدی می تواند در کنترل کننده محلی خود تعیین نماید که مایل هست که از اتاق کنترل، دوربینش کنترل گردد یا خیر. در اتاق کنترل، مدیر سیستم مدیریت هوشمند ساختمان می تواند هر دوربینی را که مجاز به دیدنش باشد در هر زمان رویت کرده و در صورت لزوم فیلم مربوط به آن را ذخیره نماید.

در صورت بروز هر واقعه مهم در ساختمان هوشمند ، فیلم آن واقعه به صورت خودکار ذخیره می گردد. برخی از واحد ها و یا راهروها که اهمیت و یا رفت و آمد زیادی دارند و ممکن است نیاز باشد که همیشه در حال فیلم برداری باشند را می توان به صورت تک فریم در فواصل خاص و یا به صورت تمام فریم، فیلم برداری نمود. فیلم های ذخیره شده، توسط نرم افزار خاصی قابل نمایش و انتقال می باشند.

مدیریت انرژی در ساختمان هوشمند

انرژی های مصرفی در ساختمان هوشمند معمولا در قالب روشنایی، حرارتی و تهویه مطبوع می باشند. برای صرفه جویی در مصرف انرژی، باید بتوان انرژی هایی که در ساعات مصرف بیش از حد مصرف می شوند را مهار نمود و نیز انرژی هایی را که در ساعات خالی از سکنه تلف می شوند را حذف کرد. عمده مصرف انرژی الکتریکی در روشنایی و فن کویل ها می باشد. به طور مثال در صورتیکه صاحب واحد از آن خارج شد، فن کویل خاموش شده و کلیه چراغ های روشنایی خاموش می گردد.

در ساعت خاصی از صبح، سیستم فن کویل شروع به کار کرده و دمای واحدها را به دمای نرمال تنظیم شده می رساند. در ساعاتی که سکنه در واحد حضور دارند، دمای واحد در بازه خاصی قرار دارد و فن کویل تا دمای واحد در درجه تنظیم شده ثابت بماند به صورت خودکار کنترل می شوند. کنترل فن کویل های هر واحد در اختیار کنترل کننده محلی آن واحد قرار دارد و نیز برنامه های دمایی جهت صرفه جویی انرژی را از نرم افزار مرکزی دریافت می نماید.

شرکت هوشمند سازان رایکا نماینده قدیمی و رسمی شرکت های بزرگ MDT و ENERTEX